vrijdag, juni 22, 2007

Toverformule

Onderweg naar Imilchil werd ik twee keer door de politie aangehouden. Beide keren ook terecht. De eerste keer reed ik te hard, ik had het bord van 80 (bij nadering bebouwde kom) wel gezien, maar het bord van 60 (aan het begin van de bebouwde kom) helaas niet. En daar stonden ze met hun lasergun. In tegenstelling tot collega Marokkokenner Hein de Haas spreek ik wel Arabisch tegen de agenten, om een goede indruk te maken. Ook hier werkte het weer. Na het spreken van de toverformule ana ustad be-l-'arabiya f-
hulanda (ik ben docent Arabisch in Nederland) zat ik gebeiteld. Daarna kwamen er nog een paar vraagjes en toen mocht ik doorrijden zonder boete (startbedrag is toch altijd wel 400 Dirham, zo'n kleine 40 euro). De tweede keer ongeveer hetzelfde. Nu haalde ik binnen de bebouwde kom een tergend langzaam rijdend bestelautootje in. Daarbij ging ik wel over de doorgetrokken streep heen. Al tijdens mijn inhaalmanoeuvre zag ik hen staan, een meter of tweehonderd verderop. En ja hoor, ik werd aan de kant gezet. Maar gelukkig hetzelfde verhaal. Ook hier kon ik met de beproefde toverformule verder rijden zonder aanslag op mijn weekendbudget. De agent gaf me nog een ongevraagd advies mee ook. Volgens hem was het veel te koud in Imilchil, en kon ik beter in Beni Mellal blijven.
Mag ik u vriendelijk verzoeken niet allemaal in Marokko mijn toverformule te gaan gebruiken, dan werkt het na een tijdje niet meer ;-)
Het zinnetje werkt overigens altijd goed. Als mensen vragen 'aha, spreek je een beetje Arabisch?', of zelfs in het Frans (aha, vous parlez l'arabe?) sla ik altijd genadeloos terug met de toverformule. Hij werkt altijd, ik kan me niet herinneren dat het in mijn nadeel heeft gewerkt.
Nog gekker wordt het als ik dan vertel dat ik Arabisch doceer aan Nederlandse Marokkanen. Dan hoor je hen haast denken: 'hoe kan dat nou?'
Of als ik vertel dat ik Marokkaans Arabisch dialect, darizja, doceer aan een universiteit. Het darizja wordt gezien als een straattaal, of niet eens als een taal, hooguit een dialect. Wordt dat onderwezen op universiteiten in Europa? 'Het moet niet gekker worden' zie je hen haast denken.
Vaak is het zo dat mensen mij in eerste instantie niet verstaan als ik in het Arabisch tegen hen begin. Dat is dan niet omdat mijn Arabisch zo beroerd klinkt, maar omdat ze geen Arabisch verwachten als ze mij zien. De (Marokkaanse?) mens heeft kennelijk een schakelaar die in een bepaalde stand kan worden gezet voor een bepaalde taalverwachting. Ze zien een blonde buitenlander (al wordt het minder, zowel de hoeveelheid haar als de blondheid) en zetten de taalverwachtingsschakelaar op Frans. Komt er dan Arabisch dan wordt dat niet opgepikt. Komt er Engels wordt het ook niet opgepikt trouwens. Het Engels in Marokko zit in de lift maar heeft nog een lange weg te gaan.
In het hotel waar ik voorheen regelmatig verbleef, noemde ik (in het Arabisch) mijn kamernummer aan een nieuwe baliemedewerker, die mij nog niet kende. En dus verstond hij mij niet. Zijn collega, die mij wel kende, vroeg aan zijn nieuwe (Marokkaanse) collega, in het Arabisch: ka-tefhem l-'arabiya ya-k? (je verstaat toch Arabisch, of niet?) Toen drong tot de nieuweling door dat ik mijn sleutel in het Arabisch aan hem had gevraagd.
Nog een anekdote.
In 2002 was ik op studiereis in Marokko met een groep Nijmeegse studenten Arabisch (zie http://www.let.ru.nl/~j.hoogland/studiereis2002).
In Marrakech liepen we met een klein groepje over het beroemde Jami al-Fna plein. Voorop liepen Marjolein en Karima, beiden in een mooie kaftan. Marjolein is volbloed Nederlands, Karima half.
We liepen langs twee politieagenten. De een zei tegen de ander: "Moet je dat nou zien, die buitenlanders in Marokkaanse kleding". Ik hoorde het, en zei tegen hen in het Arabisch "ja gek is dat hè?". Volgens collega Joris zijn beide agenten hier nooit meer bovenop gekomen.
Vaak (maar niet meer zo veel als vroeger) lopen jonge Marokkanen een stukje met je mee en vragen dan waar je vandaan komt. "Français, Anglais, Allemand...?". Als ik dan zeg "megribi" (Marokkaan) zijn er soms die het geloven, en zich verontschuldigen omdat ze dachten dat ik een buitenlander was.
De moraal van het verhaal: ga allemaal Arabisch leren, je hebt er alleen maar voordeel van.

vrijdag, juni 15, 2007

Reclame voor Imilchil

Zoals ik al schreef ligt Imilchil in een prachtig gebied midden in de Hoge Atlas.
Het gebied is uitstekend geschikt voor wandeltochten, mountainbiken of pisterijden met een 4x4. Deze laatste activiteit is helaas wel wat minder milieuvriendelijk dan de overige.
En ik gun de mensen daar een betere toekomst. Ontwikkeling van het toerisme kan daar uiteraard aan bijdragen.
Ik wil daarom Imilchil en omgeving van harte bij u aanbevelen.
Aan de mensen van het hotel Tislite, idyllisch gelegen aan de oever van het kleine meertje, bereikbaar vanaf de asfaltweg, heb ik beloofd dat ik reclame voor hen zou maken. Bij deze dus.
Hier ook de gegevens van het hotel: Auberge Tislite.
De eigenaresse is Malika, een geëmancipeerde Berbervrouw. U kunt haar bellen op 076-407242 om uw komst aan te kondigen.
Een overnachting in Tislite kost 220 Dirham (20 euro) voor een diner (hrira = soep, tagine = schoofschotel, dessert), een overnachting en een rijk verzorgd ontbijt. Werkelijk geen geld voor wat je er voor krijgt.
Tislite ligt dus aan het meertje, en aan de asfaltweg. Als u vanuit het Noorden komt ziet u het vanzelf liggen, een paar kilometer voor het dorpje Imilchil. Komt u uit het Zuiden (Tinerhir) of uit het Oosten (Rich) dan moet u eerst door het dorpje heen in noordelijke richting, en dan ligt het dus een paar kilometer buiten het dorpje.


er is ook een bedoeïenentent, deze staat naast het hotel


Het hotel (en de witte tent) aan de oever. De asfaltweg loopt er vlak langs.


Vanaf een heuvel met zicht op het meertje en het hotel.


Het hotel met terras ervoor. Er kan ook gekampeerd worden.

zondag, juni 10, 2007

Groeten uit Imilchil

Wat kan ik vertellen over Imilchil. Eigenlijk is dit stukje vooral bedoeld om de moeder aller foto's te laten zien.
Imilchil is internationaal bekend om het jaarlijkse fête de fiançailles, een jaarmarkt waar verlovingen worden gesloten tussen mannen en vrouwen van de Berberstam der Ait Haddidou. Dit feest wordt jaarlijks eind augustus gehouden.
Daarnaast is Imilchil bekend om de twee meertjes die er liggen: Iseli en Tiselit. Die namen betekenen resp. bruidegom en bruid. De legende luidt dat een jongen en meisje van twee rivaliserende clans verliefd waren op elkaar, maar niet met elkaar mochten trouwen vanwege die rivaliteit. Ze zijn toen beiden zo heftig aan het huilen geslagen dat ze beiden een meertje vol hebben gehuild. De bruidegom heeft het hardst gehuild want Iseli is het grootste meer.
Maar de meertjes zijn niet zout, dus dat van die tranen dat klopt niet ;-) Het water is afkomstig van smeltwater van sneeuw op de omringende bergen.
De beide meren liggen zo'n acht kilometer uit elkaar. Er loopt een piste van Tiselit naar Iseli, Tiselit ligt aan de asfaltweg. De piste is (soms stapvoets) te doen met een gewone auto. Wie met een gewone auto naar Iseli wil rijden kan het beste bij het hotelletje Tiselit tegen de klok in om Tiselit rijden en dan een piste rechtsaf nemen die over de hoogvlakte loopt.
De foto hieronder is van Tiselit, het kleinste van de twee meertjes. Rechts staat een klein hotelletje waar ik de nacht heb doorgebracht. 's Middags na aankomst ben ik naar boven geklauterd om deze foto (en nog veel meer andere foto's) te maken.
Imilchil ligt op 2100 meter hoogte en is sinds enkele jaren over een geasfalteerde weg te bereiken. Zowel vanuit het Noorden (uit de richting van El Ksiba en Kasba Tadla), als vanuit het Oosten (uit Rich) komt er nu een asfaltweg het dorp binnen.
Vanuit het Noorden zie je eerst het meertje, en nog een paar kilometer verder komt het dorp. Vanuit het Oosten moet je dus eerst door het dorp heen om bij het meertje te komen. Het hotelletje bij het meer is het meest idyllisch gelegen. Bij de ingang van het dorp (uit Noordelijke richting komend) is een kasbah die als hotel is ingericht (Adrar). En in het dorp zelf zijn wat eenvoudige hotelletjes. Mijn voorkeur heeft het hotel Tiselit bij het meer.
De bewoners klagen echter dat er nu nauwelijks nog toeristen naar Imilchil komen. Vroeger was Imilchil een geliefde pleisterplaats voor liefhebbers van pistes met hun 4x4 terreinwagens. Die zoeken nu andere trajecten, maar de 'gewone' toeristen hebben Imilchil nog niet ontdekt. Ik was dan ook de enige gast in het hotelletje bij het meer. En toen ik 's avonds even in het dorpje ging kijken kreeg ik niet bepaald de indruk dat daar nog veel andere toeristen verbleven. Sterker nog, ik was misschien wel de enige toerist die nacht in heel Imilchil.
Het is er ook vrij armoedig want er zijn weinig middelen van bestaan. De meeste bewoners zijn herders die met hun kuddes de omgeving intrekken, en die 's winters naar lager gelegen gebieden trekken. In de winter is Imilchil namelijk bedekt met een dik pak sneeuw.
In het café sprak ik even met enkele onderwijzers, die zelf van buiten Imilchil afkomstig waren. Ze spraken niet eens Berbers, daaraan had ik hen al herkend. Ze vertelden dat Imilchil een zeer marginaal plaatsje is, waar het ook als onderwijzer zwaar werken is. Weinig of geen leermiddelen, barre omstandigheden en bepaald geen traditie om kinderen naar school te sturen en zo lang mogelijk te laten leren.
En dan nu de foto van Tiselit die ik heb gemaakt na een klauterpartij van zo'n 300 meter schat ik. De foto is genomen in Zuidelijke richting, waar nog hogere bergtoppen liggen. Vanuit Imilchil kun je ook recht naar het Zuiden richting Tinerhir (de beroemde Gorges de Todgha), dat is zo'n 100 kilometer, waarvan 30-40 kilometer nog niet is geasfalteerd. Maar in rustig tempo is dat traject ook te doen met een gewone auto, zo verzekerde mij Herman Obdeijn, een van de nestors van Marokkominnend Nederland. Herman heeft dat traject pas nog gereden.




Foto gemaakt met polarisatiefilter en de kleuren zijn wel een beetje opgepimpt met Picassa.

donderdag, juni 07, 2007

Een dag uit het leven van de onderwijscoِrdinator van het NIMAR

5.15 opgestaan
5.35 naar hotel gereden van gasten van de NL Taalunie
5.45 naar vliegveld gereden met de gasten
6.15 na inchecken afscheid genomen van de gasten en vervolgens naar het Hilton park gereden
6.30 4 rondjes door het park gerend: 58 min, ruim 10 km. Het was best al druk in het park op dit vroege uur. Ik was er een keer op zondagochtend in de Ramadan, toen was ik ongeveer de enige in het park.
7.30 terug op het NIMAR, mailtjes gelezen, even aan een vertaling gewerkt en ondertussen wat gegeten en thee gedronken
8.15 vlotter van toiletstortbak wat bijgesteld om lekkage van kostbaar Marokkaans leidingwater te stoppen
8.30 onder de douche
9.00 bij autoverhuurbedrijf om auto terug te brengen (grote Peugeot 407 heb ik in mijn eentje niet nodig nu de gasten naar NL zijn teruggekeerd). Morgen krijg ik een andere, een splinternieuwe Kia Picanto.
9.30 lijst gemaakt met Arabische zenders op de schotelontvanger in het leslokaal (ontvanger met digitale opnamemogelijkheid)
10.30 database van NIMAR-bibliotheek bijgewerkt met een aantal nieuwe boeken (de bijgewerkte lijst is binnenkort via de website te raadplegen)
11.30 div. mails beantwoord, eigenlijk gaat dat de gehele dag door,
lijstje gemaakt met dingen die ik wil doen tijdens dit verblijf (tot maandag 4 juni)
12.30 met baas/collega Paolo samen geluncht in de tuin van onze collega's van het Institut Français. Dat instituut is vele malen groter dan het NIMAR.
13.30 div. zaken besproken met Choumissa onze docente, over gastgezinnen voor cursisten van de zomercursus, over de toetsing van de studenten die op dit moment op het NIMAR onderwijs volgen
15.30 sollicitaties voor vacature docent Nederlands aan universiteit van Casablanca doorgenomen
16.00 poosje gechat met een vriendin in Nederland
17.00 was afgehaald en een paar dingen gestreken, met Eén Vandaag op de TV
18.00 nog wat achter de PC
18.30 (20.30 in Nederland) NOS-Journaal via BVN
19.00 naar buiten om een pizza te halen. Die pizzeria was nog niet open, dus wat rondgewandeld
19.30 alsnog de pizza gescoord en voor de TV opgepeuzeld met een koel pilsje erbij
20.15 geskyped met collega in Nederland om haar over te halen een cursus te geven waarvoor ik zelf geen tijd heb, heb haar niet kunnen overtuigen vrees ik
21.00 nogmaals gechat met vriendin in Nederland
23.15 naar bed

dinsdag, juni 05, 2007

Reageren mag!

Geachte lezer,
Ik vind het leuk om reacties van u te ontvangen na lezing van de berichten op mijn blog. U kunt hiervoor onder elk bericht op de link 'reacties' klikken.

maandag, juni 04, 2007

Druk druk druk...

Zojuist terug van een verblijf van twee weken op het NIMAR. En het was druk!
Ik heb een gigantische hoeveelheid afspraken gehad, visitekaartjes verzameld, kilometers gemaakt , lunches en diners gehad etc.
Ik heb met twee delegaties rondgereden (een van de Nederlandse Taalunie en een van Universiteit van Amsterdam).
Ik ben op bezoek geweest in de gevangenis en ik heb een begrafenis meegemaakt.
Ik ben getuige geweest van een (stukje) Heavy Metal popconcert (de gemiddelde leeftijd van de bezoekers schoot omhoog toen Kees en ik het veld betraden ;-). Na 45 minuten hebben we het toch voor gezien (en gehoord) gehouden. Binnenkort vermoedelijk een literair verantwoord verslag hiervan door Kees in de Groene Amsterdammer.
Ik heb een discussieavond bijgewoond over de rol van verschillende talen in moderne muziek en nieuwe media (rap, blogs, chat, SMS etc.)
Samen met docente Choumissa heb ik een flink aantal potentiële gastgezinnen bezocht, waar we onze studenten kunnen laten logeren. Van vrij luxe huizen tot vrij eenvoudige woningen in een echte volkswijk.
Met stagecoِrdinator Hélène heb ik samen een aantal NGO's bezocht die actief zijn in het stimuleren van en opleiden voor kleuteronderwijs, dat in het openbaar onderwijs in Marokko niet bestaat.
Verder heb ik mijn oude liefde Imilchil bezocht (een dorpje op 2100 meter hoogte midden in de Hoge Atlas) en daar gewandeld en stapels foto's gemaakt. Ik heb ook nog een (voor mij) nieuwe toeristische locatie bezocht: les cascades (watervallen) d'Ouzoud. Een aanrader. Ik ben een rondreis met familie en vrienden in Marokko aan het plannen voor het voorjaar van 2008 en Ouzoud wordt zeker in het programma opgenomen, net als Imilchil uiteraard.
Al met al heb ik zo'n 2500 kilometer gereden de afgelopen 2 weken en gelukkig allemaal weer schade- en boetevrij. Daarover binnenkort nog wel wat meer.
Op diverse momenten kreeg ik een VIP-behandeling. Met de taaluniedelegatie werden we tot de grote Hassan II-moskee toegelaten terwijl er niemand anders binnen was in die gigantische moskee. En bij het gevangenisbezoek werd ik ook als VIP binnengehaald en mocht ik mijn contact spreken in de kamer van de onderdirecteur.
En uiteraard heb ik weer de nodige restaurants van binnen gezien. Soms voor representatieve doelen, soms voor de gezelligheid met deze of gene vriend of vriendin. Overigens kunnen ook de representatieve etentjes heel gezellig zijn. Als je met de mensen rondreist bouw je ook een band op. Maar ik heb ook soms een afhaalpizza voor de TV genuttigd als ik toch alleen was.
Afgelopen vrijdag hebben we het eenjarig bestaan van het NIMAR gevierd met een etentje voor NIMAR-medewerkers en hun partners. 7 juni 2006 opende Maria van der Hoeven het NIMAR en een jaar later gonst het er van de activiteit. Delegatie na delegatie komt langs, we komen nauwelijks aan ons 'echte' werk toe.
En last but not least, ik ben voor het eerst in Marokko naar de kapper geweest. Ook daar kreeg ik een VIP-behandeling geloof ik. Mijn foto had zo in één van de bladen gekund. Hij bleef maar borstelen, kammen, knippen etc. Ruim 45 minuten is hij met me bezig geweest, voor 60 dirham (5,50 €). Uiteraard hebben we uitgebreid gekletst ondertussen. Voor een kapper is de beste leerschool de praktijk, niet een school. Voetbalvandalisme komt ook in Marokko op grote schaal voor. Vrouwen zijn bang voor een vrouwelijke kapper, want de kapster zal de klant nooit mooier maken dan de kapster zelf is.

Ik zal binnenkort nog wel wat gedetailleerder schrijven over enkele van de bovengenoemde activiteiten, en er dan een paar foto's bij plaatsen.